Σκέψεις σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας – Δρ. Σπύρος Πίπης

Φίλες και φίλοι, θέλω να μοιραστώ κάποιες σκέψεις σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας.

Αυτό που χρειάζεται πρωτίστως είναι η ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ της εμβολιαστικής κάλυψης κατά του COVID-19. 

Δεν υπάρχει χώρος για εφησυχασμό ακόμη και αν τα τελευταία στοιχεία σχετικά με την εμβολιαστική κάλυψη στην Κύπρο είναι σχετικά ενθαρρυντικά (37,9% πλήρως εμβολιασμένοι).

Σύμφωνα με δεδομένα του CDC (Centre of Disease Control, USA) από́ τις 20 Δεκεμβρίου μέχρι και σήμερα έχουν πλήρως εμβολιαστεί 139 εκατομμύρια πολίτες στις ΗΠΑ. Έχουν αναφερθεί 503 θάνατοι που σχετίζονται με τη λοίμωξη COVID-19 στο σύνολο των 139 εκατομμυρίων ατόμων που έχουν πλήρως εμβολιαστεί.  Σύμφωνα με τα πιο πάνω η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι του θανάτου από́ COVID-19 λοίμωξη είναι 99+%.(1)

Στην παρουσία αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων  η πολιτεία οφείλει πρώτα υπεύθυνα να ενημερώσει επανειλημμένα  ΑΠΛΑ και ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ τους πολίτες της για αυτή την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των εμβολίων.

Τα μηνύματα προς το κοινό θα πρέπει να είναι διαφανή, απλά και σταθερά.  Δηλώσεις που αφορούν τους κινδύνους που σχετίζονται με τα εμβόλια θα πρέπει να παρουσιάζονται στο γενικότερο πλαίσιο: θα πρέπει να αναγνωρίζονται οι κίνδυνοι που προβάλλει η ίδια η νόσος του COVID-19 και οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τη λήψη άλλων κοινών φαρμάκων, καταδεικνύοντας έτσι πόσο εξαιρετικά σπάνιοι είναι αυτοί οι κίνδυνοι των εμβολίων πάντα με αναφορά στα τρέχοντα τεκμηριωμένα στοιχεία ότι τα αδειοδοτημένα εμβόλια είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και αποτελούν το κλειδί για να απαλλαχτούμε από την πανδημία.

Υπάρχει τεράστια παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια κατά του COVID-19 και κυριαρχεί ένα αντι-εμβολιαστικό αίσθημα κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που οδηγεί σε σύγχυση και φόβο!

Υπάρχουν ορισμένες πρόσφατες μελέτες και στοιχεία αναφορικά με τα εμβόλια και θα ήθελα να τα μοιραστώ μαζί σας:

1. Οι περισσότεροι ασθενείς με COVID-19 που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΕΝΟΙ (2).  Οι περισσότεροι που εισήχθηκαν σε νοσοκομείο μετά από εμβολιασμό είχαν ήδη προσληφθεί από τη λοίμωξη προτού προλάβει να αναπτυχθεί ανοσία (3).  Η πλειοψηφία των εισαγωγών με COVID-19 μετά από εμβολιασμό  γίνονται εντός των πρώτων 14 ημερών μετά από την πρώτη δόση, όταν η προστασία δεν είναι ακόμη πλήρως ενεργοποιημένη.(3)

2.  Το αρμόδιο τμήμα του Βρετανικού Υπουργείου Υγείας  (PHE) έχει αναφέρει ότι από το Δεκέμβριο 2020 όταν ξεκίνησαν οι μαζικοί εμβολιασμοί, είχαν 11 700 λιγότερους θανάτους στις ηλικίες άνω των 60 πράγμα εντυπωσιακό και σημαντικότατο!   Επίσης παρατηρείται μεγάλη μείωση των εισαγωγών στα νοσοκομεία  33 000 λιγότερες στις ηλικίες άνω των 60.(4)

3. Σημαντική μείωση της μεταδοτικότητας.  Έτσι, ακόμη και αν κάποιο εμβολιασμένο άτομο προσβληθεί από τη λοίμωξη, η δυνατότητα μετάδοσης είναι σημαντικά μειωμένη – κατά περίπου 50% – κυρίως λόγω μειωμένου ιϊκού φορτίου (5).

4. Ένα απίστευτα σημαντικό όφελος για τη δημόσια υγεία – η μείωση του αριθμού των κρουσμάτων συσχετίζεται πολύ περισσότερο με το υψηλό ποσοστό εμβολιασμών παρά με τα συνεχιζόμενα lockdown!  (στοιχεία από Ισραήλ)(6).

5. Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά κατά των νέων μεταλλάξεων (B.1.1.7 Άλφα , B.1.351 Βήτα, B.1.617.2 Δέλτα) κατά της σοβαρής νόσησης, των εισαγωγών στα νοσοκομεία και του θανάτου. ( δεδομένα από Κατάρ και ΗΒ) (7,8,11).

6. Η νέα μετάλλαξη Δέλτα είναι πιο μεταδοτική (πέραν του 40%) σε σύγκριση με τη μετάλλαξη Άλφα και έχει γίνει η κυρίαρχη μετάλλαξη σε χώρες όπως το ΗΒ.  Κυκλοφορεί κυρίως ανάμεσα σε μη-εμβολιασμένους νεαρούς ενήλικες.  Άρα ο εμβολιασμός είναι κρίσιμης σημασίας(9).

Τα πρόσφατα πραγματικά δεδομένα από την Κύπρο ενισχύουν τα πιο πάνω σημεία(10).

Πολλοί καθημερινά με ρωτούν με ποιο εμβόλιο να εμβολιαστούν ειδικά μετά το θόρυβο που δημιουργήθηκε γύρω από το εμβόλιο της Astra Zeneca σχετικά με θρομβώσεις! Να σημειωθεί ότι η πιθανότητα θρόμβου (CVST) είναι πολύ πιο αυξημένη σε περίπτωση νόσησης με COVID-19  (39/1 000 000) σε σύγκριση με περιπτώσεις μετά από εμβόλιο (4/1 000 000).  Άρα ο καλύτερος τρόπος κάποιος να αποφύγει τη πιθανότητα θρόμβωσηs είναι να αποφύγει τη λοίμωξη με τον COVID-19!!(12)


Το καλύτερο εμβόλιο είναι αυτό που προσφέρεται ΣΗΜΕΡΑ!

Η προσωπική μου άποψη μετά τα πιο πρόσφατα δεδομένα είναι ότι χρειάζεται εξατομίκευση (προσέγγιση τύπου «precision medicine”) σε ότι αφορά τον εμβολιασμό.  Για παράδειγμα συμφωνώ ότι πρέπει η πολιτεία να προτείνει ότι το εμβόλιο Astra Zeneca δεν πρέπει να χορηγείται σε άτομα χωρίς υποκείμενα νοσήματα ηλικιών 18-39 με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν διαθέσιμα άλλα εμβόλια . Είναι εξαιρετικά σημαντικό ωστόσο να διευκρινστεί ότι νεαρά άτομα τα οποία έχουν ήδη κάνει την πρώτη δόση του AZ χωρίς οποιοδήποτε θρομβωτικό επεισόδιο πρέπει να προχωρήσουν και να κάνουν και τη δεύτερη δόση.  Η πιθανότητα θρομβωτικού επεισοδίου μετά τη δεύτερη δόση είναι εξαιρετικά χαμηλή.  Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να συνιστάται ο εμβολιασμός κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μόνο με τη χρήση εμβολίων τεχνολογίας mRNA (13). Αυτό θα εκμηδενίσει τη πιθανότητα ανεπιθύμητων παρενεργειών με θρομβώσεις και θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών. 

Πρόσφατα γίνεται αρκετή συζήτηση σχετικά με τον εμβολιασμό παιδιών ηλικίας κάτω των 18 ετών.  Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο θα αναλύσουμε σύντομα σε μια επόμενη ανάρτηση!

  1. CDC June 2021
  2. MEDPAGE TODAY May 13 2021
  3. BMJ 2021;373:n1127 30 April 2021
  4. PHE COVID-19 vaccine surveillance report-week 20
  5. BMJ 2021;373:n1112 28 April   2021
  6. The Lancet May 5 2021 COVID-19 vaccine impact in Israel and a way out of the pandemic -comment
  7. NEJM May 9 2021 Effectiveness of the BNT162b2 Covid-19 Vaccine against the B.1.1.7 and B.1.351 Variants – correspondence
  8. NEJM May 22 2021 BNT162b2 -Elicited Neutralization against New SARS-CoV-2 Spike Variants – correspondence
  9. BMJ 2021;373:n1445 04 June 2021
  10. Cyprus Mail 11  June 2021 Coronavirus: vaccination programme paying off, ministry says
  11. BMJ 2021;373:n1346 May 25 2021
  12. BMJ 2021;373:n1005  April 16 2021
  13. NEJM  April 21 2021 Preliminary Findings of mRNA Covid-19 Vaccine Safety in Pregnant Persons

Ηγεσία 3.0: Η αρχαία χαμένη θεά που πρέπει να ξαναανακαλύψουμε – Μιχάλης Παπαδόπουλος – CEO

Στην εποχή μας, υπάρχει ένα βασικό αξίωμα. Κανένας άνθρωπος ή οργανισμός μπορεί από μόνος του να πετύχει μεγάλα και σημαντικά πράγματα. Απαιτείται συνεργασία, χρειάζεται οικοσύστημα. Γιατί η διαδικασία δημιουργίας αξίας είναι συνεργασιακή υπόθεση. Μόνο η διαδικασία διαμοιρασμού της αξίας είναι ανταγωνιστική. Είναι ανώφελο και αντιπαραγωγικό, να ανταγωνιζόμαστε για να μοιράσουμε μηδενική αξία. Δεν είναι τυχαίο που μεγάλοι ανταγωνιστές στο εξωτερικό συνεργάζονται για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για να ανθίσει ο κλάδος και μετά ανταγωνίζονται εξοντωτικά για να διαμοιράσουν την αξία που δημιουργήθηκε μέσω της συνεργασίας τους. Μία μέθοδος που στη γλώσσα της Διοίκησης ονομάζεται coopetition, από το co-operation και το competition.

Βασική προϋπόθεση για να πετύχουμε ως χώρα, είναι η ύπαρξη ηγεσίας. Απαιτείται ηγεσία για να αποτυπώσει το Όραμα για την Κύπρο, να φωτίσει το δρόμο, να εμπνεύσει και να δημιουργήσει. Γι’ αυτό και η υποτιμημένη σήμερα ηγεσία φαντάζει σαν μία αρχαία χαμένη θεά που πρέπει να ξαναανακαλύψουμε!

Το επίπεδο ιατρικής φροντίδας στην Κύπρο βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο μετεξέλιξης του. Πριν δεκαπέντε χρόνια, το Healthcare 1.0 έστελνε όλα τα δύσκολα περιστατικά εκτός Κύπρου. Εδώ και μερικά χρόνια κάναμε άλματα, το Healthcare 2.0 έχει αυτάρκεια να εξυπηρετήσει με επάρκεια τα δύσκολα περιστατικά στην Κύπρο λόγω ικανών ειδικών ιατρών και σημαντικών Κέντρων Αριστείας. Σήμερα, τώρα, έχουμε μία μοναδική ευκαιρία να αναβαθμίσουμε το επίπεδο ιατρικής φροντίδας στην πατρίδα μας, ώστε το Healthcare 3.0 να ενσωματώσει τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας, της ρομποτικής, της τεχνητής νοημοσύνης, της έρευνας και της καινοτομίας για νέες θεραπείες και να καθιερώσει τη χώρα μας ως Κέντρο Αριστείας και Αναφοράς στην ευρύτερη περιοχή.

Η συγκυρία είναι ιστορική. Γιατί ευθυγραμμίζονται τα άστρα. Γιατί κλείνουν κύκλοι ζωής και ανοίγουν άλλοι με τεράστια δυνατότητα και προοπτική. Το μέλλον μας ανήκει. Ο τομέας της υγείας μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της Κυπριακής Οικονομίας, με δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας και ευημερία για τους πολίτες της χώρας μας.

Άνοιξε ο κύκλος του ΓΕΣΥ. Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, η δημιουργία του αποτελεί μία μεγάλη κατάκτηση της κοινωνίας. Το ΓΕΣΥ έγινε κατορθωτό χάρη στο όραμα, την επιμονή, το πείσμα και την ηγετική παρουσία συγκεκριμένων ανθρώπων σε θεσμικούς ρόλους που συνεργάστηκαν μεταξύ τους για το κοινό καλό, που μας υπερβαίνει όλους μαζί.

Στο τέλος του επόμενου χρόνου λήγει η περίοδος προσαρμογής που δόθηκε στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια από τον ΟΑΥ, γεγονός που θα οδηγήσει σε δραστική μείωση των εσόδων τους. Όσα νοσηλευτήρια δεν καταφέρουν να μειώσουν τα έξοδα τους, να αυξήσουν την παραγωγικότητα και να δημιουργήσουν εναλλακτικές πηγές εσόδων από μη κλινικές δραστηριότητες, δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν στο νέο περιβάλλον. Το 2022 συνεπώς σηματοδοτεί το τέλος εποχής του σημερινού επιχειρηματικού μοντέλου λειτουργίας των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων.

Κλείνει επίσης ο κύκλος ζωής του υφιστάμενου μοντέλου λειτουργίας των Δημοσίων Νοσοκομείων. Μετά την διοικητική αυτονομία και την απόκτηση στιβαρής ηγεσίας, το επόμενο στοίχημα είναι η οικονομική αυτονομία. Είναι ένα θέμα που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα, με την εισαγωγή συστήματος κοστολόγησης και σταδιακή μείωση της απόκλισης εξόδων και εσόδων, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει ο υγιής ανταγωνισμός και το αόρατο χέρι του Adam Smith.

Για τα νοσηλευτήρια (ιδιωτικά και δημόσια) ανοίγει επίσης ο κύκλος της ποιότητας, της διαφοροποίησης, της φροντίδας, της εξειδίκευσης, της άμεσης εξυπηρέτησης, της στενής εποπτείας δεικτών απόδοσης (των γνωστών KPIs) για διαπίστωση της οικονομικής υγείας και της στρατηγικής υγείας τους, στη μάθηση και ανάπτυξη του προσωπικού, στο βαθμό ενσωμάτωσης της τεχνολογίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού, στην αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων και του business reengineering, της ικανοποίησης των ασθενών, της διεθνούς πιστοποίησης, της κουλτούρας Αριστείας, του Kaizen, δηλαδή της συνεχούς καθημερινής βελτίωσης.

Δεν είναι τυχαίο που μετά το τέλος του 2022 ο ΟΑΥ έχει δηλώσει την πρόθεσή του να εισαγάγει ποιοτικά κριτήρια για το ύψος της αμοιβής των νοσηλευτηρίων ώστε να ενθαρρύνεται και να επιβραβεύεται η Αριστεία και ο υγιής ανταγωνισμός, που μόνο ευεργετικά αποτελέσματα μπορεί να φέρει στην ποιότητα και το επίπεδο φροντίδας του ασθενούς.

Ο ΟΑΥ θα πρέπει ταυτόχρονα να δώσει κατεύθυνση και υγιή κίνητρα για να βελτιώσει και αναβαθμίσει τομείς της υγείας στους οποίους η Κύπρος υστερεί. Για παράδειγμα, κάθε χρονιά να δίνεται έμφαση  σε μία θεματική ενότητα: στην υπέρταση, το διαβήτη, τη δημιουργία μονάδων αιμοκάθαρσης στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια. Ένα θέμα προτεραιότητας είναι η δημιουργία υποδομών και υπηρεσιών για τις ανάγκες των ατόμων τρίτης ηλικίας πέραν των 80 ετών. Τα τελευταία χρόνια το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε, την ίδια ώρα που το σύστημα δεν ήταν σχεδιασμένο να εξυπηρετήσει με υπηρεσίες και υποδομές.

Το 2021 άνοιξε επίσης ο κύκλος της συνεργασίας μεταξύ ιδιωτικών και δημοσίων νοσηλευτηρίων. Η πανδημία μας έφερε πιο κοντά για να αντιμετωπίσουμε χέρι με χέρι τον κοινό εχθρό. Η αξιοποίηση συνεργιών πρέπει να συνεχιστεί. Για παράδειγμα, ένα μέτρο που αμέσως μπορεί να υιοθετηθεί είναι οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας να ενταχθούν σε ένα εθνικό φορέα που να αξιοποιεί τις υποδομές, την εμπειρογνωμοσύνη και το επίπεδο φροντίδας που μπορεί να προσφέρει η κάθε μονάδα, προς όφελος των ασθενών. Οι υποδομές πρέπει να λειτουργούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία για επιχειρησιακή συνέχεια και άμεση ανταπόκριση σε ανάγκες των πολιτών. Και εδώ, η συνεργασία θα προσθέσει μεγάλη αξία και αυτή η φιλοσοφία της ενοποίησης θα πρέπει να ισχύσει σε όλα τα επίπεδα, σε κλίνες, χειρουργικές αίθουσες, εξοπλισμό. Ενότητα σε όλα, χωρίς λίστες αναμονής, με άμεση πρόσβαση και εξυπηρέτηση των πολιτών σε δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια.

Ανοίγει επίσης ο κύκλος της έρευνας και της καινοτομίας. Η Κύπρος μπορεί να καταστεί κόμβος ενός ευρύτερου οικοσυστήματος που θα αποτελείται από νοσοκομεία, πανεπιστημιακές κλινικές, εταιρείες τεχνολογίας, φαρμακευτικές εταιρείες από την Κύπρο, την Ελλάδα, το Ισραήλ, τις χώρες της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου, ως ένα αντίβαρο της Δυτικής Ευρώπης που θα προσελκύσει ερευνητικά κονδύλια για νέες θεραπείες.

Θεραπείες που αφορούν τη χορήγηση σταγόνων στα μάτια και απαλλαγή διά παντός των γυαλιών πρεσβυωπίας, ενέσιμα φάρμακα για δραστική καταπολέμηση της χοληστερίνης, ενέσιμες γονιδιακές θεραπείες κληρονομικών ασθενειών του αίματος ή και μη κληρονομικών όπως ο καρκίνος και η νόσος του Parkinson. Ταυτόχρονα, η Κύπρος μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για συμμαχία χωρών με στόχο να κηρύξουμε τον πόλεμο εναντίον των καρδιαγγειακών νόσων και του καρκίνου του πνεύμονα, που αποτελούν το 40% και το 22% αντίστοιχα των αιτιών θανάτου. Μπορούμε γιατί είμαστε μία κοινωνία της γνώσης.

Ανοίγει επίσης ο κύκλος των μεγάλων επενδύσεων στον κλάδο της υγείας. Παρατηρούμε ωστόσο πληθώρα άτακτων και μη μελετημένων αναπτύξεων οι οποίες θα καταλήξουν σε αποτυχία και θα πεταχτούν στη μαύρη τρύπα. Είναι εδώ ακριβώς που χρειάζεται όραμα, ηγεσία, συνεργασία και σχεδιασμός που θα επιτρέψει τις στοχευμένες επενδύσεις σε τομείς που η Κύπρος σήμερα έχει ανάγκη. Για παράδειγμα στη δημιουργία ενός τεράστιου σύγχρονου Κέντρου Αποκατάστασης που θα προσελκύσει ιατρικό τουρισμό λόγω και των κλιματολογικών συνθηκών της Κύπρου. Όπως και μικρότερων κέντρων αποκατάστασης σε κάθε επαρχία για να αποσυμφορήσουν τα νοσηλευτήρια, ώστε να έχουν διαθέσιμες κλίνες για σοβαρότερα περιστατικά.

Πετυχημένα ιδιωτικά νοσηλευτήρια θα τύχουν εξαγοράς από μεγάλα επενδυτικά ταμεία και στρατηγικούς επενδυτές με εμπειρίες και καλές πρακτικές που θα ευεργετήσουν τον τόπο. Μία από τις προκλήσεις είναι η αλλαγή του μοντέλου εταιρικής διακυβέρνησης, από το υφιστάμενο στο οποίο τις αποφάσεις λαμβάνουν ιατροί μέτοχοι σε ένα πιο ισορροπημένο σχήμα όπου οι ιατροί θα συμμετέχουν κυρίως σε ιατρικά συμβούλια, όχι ωστόσο σε θεσμικά όργανα της Διεύθυνσης και Διοίκησης. Για να τους δοθεί ο χρόνος και η ευκαιρία να μεγαλουργήσουν, να προσφέρουν ακόμη περισσότερα στη νέα εποχή, στον άνθρωπο.

Ηγεσία, όραμα, ενότητα στόχων, οικοσύστημα, έρευνα και καινοτομία, μπορούν να αναδείξουν τον τομέα της υγείας ως τον νέο πυλώνα οικονομικής ανάπτυξης της Κύπρου.

Μπορούμε και θα τα καταφέρουμε!

Μιχάλης Παπαδόπουλος

Γενικός Διευθυντής Αρεταίειου Νοσοκομείου

Αναγκαιότητα άμεσου εμβολιασμού του ενήλικου Κυπριακού πληθυσμού. Εισηγήσεις – Δρ. Σπύρος Πίπης & Δρ. Χάρης Νεοκλέους

Ένα  σχεδόν χρόνο μετά την έναρξη της πανδημίας από τον ιό SARS-COV2 και η Κύπρος αριθμεί πέραν των 30 χιλιάδων κρουσμάτων και πέραν των 200 θανάτων λόγω της λοίμωξης COVID 19. Πέραν της απώλειας ανθρωπίνων ζωών και της μεγάλης και σοβαρής νοσηρότητας, οι συνέπειες της τρέχουσας πανδημίας επεκτείνονται σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Η οικονομία του κράτους έχει πληγεί ανεπανόρθωτα και οι κοινωνικό-ψυχολογικές επιδράσεις της τρέχουσας πανδημίας ενώ δεν μπορούν να εκτιμηθούν με ακρίβεια τη δεδομένη στιγμή, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα καθορίσουν την μετά την πανδημία ζωή μας.

Η αισιοδοξία γεννάται με την έλευση αξιόπιστων εμβολίων έναντι του ιού, αλλά ταυτόχρονα νέες μεταλλάξεις του ιού εμφανίζονται, δείχνοντας μας ότι η έξοδος από τη συγκεκριμένη κρίση, απαιτεί πέραν των  αποτελεσματικών εμβολίων και την άμεση λήψη πολιτικών αποφάσεων, στηριζόμενων πάντα σε επιστημονικά κριτήρια, που σκοπό θα έχουν την όσο το συντομότερο δυνατό ολοκλήρωση του εμβολιαστικού προγράμματος έναντι του ιού.  Επομένως, τη δεδομένη χρονική στιγμή απαιτείται άμεσα η ύπαρξη ξεκάθαρου στρατηγικού σχεδιασμού εξόδου από την κρίση, ο οποίος πρέπει να είναι προσαρμοσμένος και εξατομικευμένος στα ιδιαίτερα δεδομένα της Κύπρου και όχι προσαρμοσμένος στον στρατηγικό σχεδιασμό άλλων ευρωπαϊκών χωρών με διαφορετικά δημογραφικά και άλλα χαρακτηριστικά από την Κύπρο.

Η έξοδος από την κρίση απαιτεί την ανάλυση δύο δεδομένων και εξεύρεση της βέλτιστης  λύσης με βάση αυτά.

ΔΕΔΟΜΕΝΟ 1 (ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑ)

Pfizer

Πρόκειται για mRNA εμβόλιο που δίνεται σε  2 δόσεις με μεσοδιάστημα 3 εβδομάδων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος  είναι  95% σε διάστημα 7 ημερών μετά τη δεύτερη δόση (92% με βάση τα πρώτα δεδομένα του Ισραήλ).Μερική προστασία παρέχεται μετά από 11 μέρες μετά την πρώτη δόση. Εργαστηριακή μελέτη της Pfizer και του πανεπιστημίου του Τέξας δείχνουν ότι οι 2 παραλλαγές (αγγλική  και  νοτιοαφρικανική) δεν επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα.(https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.01.27.427998v1). Προδημοσίευση αναφέρει ότι μειώνεται και η μεταδοτικότητα από τους εμβολιασμένους. Υπάρχει έγκριση από ΕΜΑ και η συμφωνία είναι να χορηγηθούν  300εκ+300εκ δόσεις στη ΕΕ.

Μoderna

Πρόκειται για mRNA εμβόλιο που δίνεται σε  2 δόσεις με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος είναι 94.1% σε διάστημα 14 ημερών μετά τη δεύτερη δόση. Μερική προστασία παρέχεται 14 μέρες μετά την πρώτη δόση. Εργαστηριακή μελέτη της Moderna και NIH δείχνουν ότι οι 2 παραλλαγές (αγγλική και νοτιοαφρικανική) δεν επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα του εμβολίου

(https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.01.25.427948v1).  Υπάρχει έγκριση από ΕΜΑ και η συμφωνία είναι να χορηγηθούν  160εκ+150εκ (Υ/Δ) δόσεις στη ΕΕ.

AstraZeneca

Πρόκειται για εμβόλιο τύπου ιικού φορέα που δίνεται σε  2 δόσεις με μεσοδιάστημα 4-12 εβδομάδων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος είναι 69.5% με 2 ολόκληρες δόσεις όπως έχει εγκριθεί από τον ΕΜΑ.Η αποτελεσματικότητα φαίνεται αυξάνεται αν η δεύτερη δόση δοθεί μετά τις 12 εβδομάδες (https://doi.org/10.1136/bmj.n326) Μερική προστασία αποκτάται  21 μέρες μετά την πρώτη δόση.  Αναμένεται να ανακοινωθούν αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών για τις 2 παραλλαγές σύντομα. Υπάρχει έγκριση από ΕΜΑ  και θα δοθούν αρχικά 400 εκ δόσεις στην ΕΕ.

Novavax

Πρόκειται για εμβόλιο πρωτεϊνικού τύπου  που δίνεται σε  2 δόσεις με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος είναι 95.6% σε διάστημα 7 ημερών μετά τη δεύτερη δόση. Άγνωστη η προστασία μετά την 1η δόση. Η αποτελεσματικότητα έναντι στην αγγλική παραλλαγή είναι 85.6% ενώ έναντι στην νοτιοαφρικανική 49% (60% όταν η μελέτη δεν συμπεριέλαβε τους HIVασθενείς). Αναμένεται έγκριση από ΕΜΑ

Janssen

Πρόκειται για εμβόλιο τύπου ιικού φορέα που δίνεται σε  1 δόση. Η προστασία ξεκινά μετά από 14 ημέρες. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος είναι 66% μετά από 28 ημέρες αλλά 85% μείωση στις  σοβαρές περιπτώσεις και μετά από 49 ημέρες εξάλειψη εισαγωγών και θανάτων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στην αγγλική και νοτιοαφρικανική παραλλαγή είναι 57% αλλά υπάρχει 85% μείωση στις  σοβαρές περιπτώσεις και μετά από 49 ημέρες εξάλειψη εισαγωγών και  θανάτων. Αναμένεται έγκριση από ΕΜΑ.

Sinovac

Πρόκειται για εμβόλιο τύπου ανενεργού ιού που δίνεται  σε  2 δόσεις  με μεσοδιάστημα 2 εβδομάδων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος είναι  50.5% (από τη μελέτη στη Βραζιλία). Δεν υπάρχουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα έναντι στην αγγλική  και νοτιοαφρικάνικη παραλλαγή ούτε για προστασία μετά από 1 δόση.

Gamaleyas Vaccine

SputnicV

Πρόκειται για εμβόλιο τύπου ιικού φορέα που χρησιμοποιεί 2 ιικούς φορείς που δίνεται σε  2 δόσεις με μεσοδιάστημα 3  εβδομάδων. Η αποτελεσματικότητα έναντι στο επικρατούν στέλεχος είναι 92% με 2 δόσεις στο  διάστημα 7 ημερών μετά τη δεύτερη δόση (Sputnik V COVID-19 vaccine candidate appears safe and effective, February 2021, The Lancet). Δεν υπάρχουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα έναντι στην αγγλική  και νοτιοαφρικάνικη παραλλαγή ούτε για προστασία μετά από 1 δόση.

Να τονιστεί επίσης ότι με βάση έγκυρες δημοσιεύσεις όλα τα διαθέσιμα μέχρι και σήμερα εμβόλια προστατεύουν από τη σοβαρή νόσηση που προκαλούν όλες οι παραλλαγές του ιού. Άρα οποιοδήποτε αδειοδοτημένο εμβόλιο χρησιμοποιηθεί προστατεύει από σοβαρή νόσο και θάνατο. (doi:10.1001/jama.2021.2088).  Είναι ακριβώς γι αυτό το λόγο που είναι σημαντικό να προστατευτούν άμεσα οι ευάλωτες ομάδες ( άνω των 65 χρονών και με υποκείμενα ιατρικά προβλήματα ).

ΔΕΔΟΜΕΝΟ 2 (Ιδιαίτερα Χαρακτηριστικά της Κύπρου)

  1. Πληθυσμός περίπου 1 εκατομμύριο . Σε επάρκεια εμβολίων είναι εφικτό σε 10-14 ημέρες να ολοκληρωθεί η 1η δόση εμβολίου σε ολόκληρο τον ενήλικο πληθυσμό, που θα του παρέχει μερική προστασία από την λοίμωξη πολύ σημαντική προστασία από σοβαρή νόσηση. Με αυτό  τον τρόπο θα αποφορτιστεί το σύστημα Υγείας της χώρας με σημαντική μείωση στις εισαγωγές ΜΕΘ και θανάτους.
  2. Πέραν του 95% του ενήλικου πληθυσμού είναι εγγραμμένο σε προσωπικό ιατρό. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να υπάρχει εύκολος έλεγχος της εμβολιαστικής κάλυψης αλλά και παρακολούθησης όλης της κλινικής πορείας του κάθε εμβολιαζόμενου. Η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει πηγή εξαιρετικά σημαντικών επιστημονικών πληροφοριών για τις εταιρίες παραγωγής των εμβολίων. Ανάλογο παράδειγμα το Ισραήλ που μέχρι και σήμερα έχει εμβολιάσει με 1 δόση το 73% του πληθυσμού του.
  3. Η οικονομία της Κύπρου στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό. Ήδη η απώλεια μίας καλοκαιρινής περιόδου ήταν καταστρεπτική για την οικονομία της Κύπρου. Θα είναι πολύ δύσκολο αν υπάρξει δεύτερη χαμένη καλοκαιρινή περίοδος. Δυστυχώς ο ρυθμός με τον οποίο προχωράει ο εμβολιασμός στην Κύπρο προμηνύει από τώρα, ότι η Κύπρος δεν θα είναι ένα νησί ελεύθερο από τον ιό το καλοκαίρι, θέτοντας και πάλι σε κίνδυνο απώλειας της καλοκαιρινής περιόδου με ολέθριες συνέπειες στην οικονομία της Κύπρου.
  4. Οι πρωτοφανείς συνέπειες γενικότερα στην οικονομία, στο εισόδημα των πολιτών, στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, στις θέσεις εργασίας, στη ψυχολογία, στην κοινωνική ζωή και η κόπωση που πλέον φτάνει στα όρια της επιβάλλουν να γίνει το παν ώστε να επανέλθουν το ταχύτερο συνθήκες ομαλότητας.
  5. Νησί χωρίς χερσαία σύνορα. Εάν ελεγχθούν τα εγχώρια κρούσματα τότε με τις υπάρχουσες γνώσεις και τα μέσα μπορούν  σχετικά εύκολα να ελεγχθούν τα εισαγόμενα κρούσματα.

Αναλύοντας τα πιο πάνω δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη ότι 1. η εμβολιαστική κάλυψη στην Κύπρο προχωράει με πολύ αργό ρυθμό 2. όσο καθυστερείται ο εμβολιασμός, (α) μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού παραμένει ευάλωτο στη λοίμωξη και (β) δίνεται η δυνατότητα στον ιό να μεταλλαχθεί και επομένως να υπάρχει ίσως η πιθανότητα να χαθεί και μέρος του οφέλους της όποιας εμβολιαστικής προσπάθειας γίνεται μέχρι τώρα, εξάγεται το συμπέρασμα ότι άμεσα πρέπει να εξευρεθεί λύση ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα να εμβολιαστεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Κύπρου

Επομένως, στόχος των αρμοδίων αρχών στην Κύπρο είναι να εμβολιαστούν και να προστατευτούν άμεσα αρχικά οι ευπαθείς ομάδες και στη συνέχεια  ποσοστό μέχρι 70% του πληθυσμού για να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης (εάν οι νέες μεταλλάξεις του ιού καταστούν κυρίαρχες αυτό το ποσοστό ίσως να πρέπει να ανέλθει στο 80-85% του πληθυσμού).

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Α. ΕΜΒΟΛΙΑ

  1. Οι αυστηροί και αδιάβλητοι μηχανισμοί ελέγχου της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας των εμβολίων που ακολουθεί ο ΕΜΑ, αποτελεί εγγύηση για την ορθή χρήση του όποιου αδειοδοτημένου εμβολίου από αυτόν. Επομένως οποιοδήποτε εμβόλιο χρησιμοποιηθεί στην Κύπρο πρέπει οπωσδήποτε να είναι αδειοδοτημένο από τον ΕΜΑ.
  2. Η μελέτη των δημοσιευμένων αποτελεσμάτων της Φάσης 2 και της Φάσης 3 των εμβολίων που ακόμη δεν έχουν υποβάλει αίτημα αδειοδότησης στον ΕΜΑ μπορεί να καταδείξει υποψήφια εμβόλια που πρέπει η Κύπρος να προχωρήσει σε προ-συμφωνία για αγορά τους, εφόσον δοθεί η απαραίτητη άδεια από τον ΕΜΑ.
  3. Πολύ ελκυστική λύση, για διάφορους λόγους, για την προμήθεια αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου εφόσον αδειοδοτηθεί από τον ΕΜΑ αποτελεί το Ρώσικο εμβόλιο  Sputnik (Gamaleyas Vaccine)  τα χαρακτηριστικά του οποίου έχουν αναπτυχθεί πιο πάνω. Το συγκεκριμένο εμβόλιο αναμένεται να υποβάλει σύντομα αίτηση αδειοδότησης από τον ΕΜΑ. Η διακρατική συμφωνία μεταξύ Κύπρου και Ρωσίας για την άμεση προμήθεια ικανού αριθμού εμβολίων  ώστε να εμβολιασθεί όλος ο ενήλικος πληθυσμός σε μικρό χρονικό διάστημα (εφόσον βέβαια αδειοδοτηθεί το εμβόλιο) κρίνεται εφικτή με βάση και τις ισχύουσες συνθήκες (μεγάλος αριθμός Ρώσσων πολιτών με μόνιμη διαμονή στην Κύπρο κλπ).

Β. ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ

  1. ΑΜΕΣΑ εμβολιασμός όλων των ατόμων με ηλικία  65+ καθώς και όλων των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ανεξαρτήτου ηλικίας.
  2. Ύπαρξη εμβολιαστικών κέντρων με πολλά συνεργία πχ 10 συνεργία κατάλληλα στελεχωμένα που να μπορούν εμβολιάσουν ακολουθώντας πρωτόκολλα μέχρι και 200 άτομα τη μέρα άρα ( 200×10 = 2000 ) σε κάθε πόλη
  3. Ενεργοποίηση όλων των ΠΙ εντός ΓΕΣΥ που μπορούν να πραγματοποιήσουν τον εμβολιασμό στα ιατρεία τους ειδικά για εμβόλια που δεν χρήζουν ειδικής φύλαξης.

Γ. ΜΕΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΕΠΟΧΗ

  1. Να αξιοποιηθεί το αποδεικτικό ή βεβαίωση εμβολιασμού (να υπογραφούν συμφωνίες με χώρες με ψηλή εμβολιαστική κάλυψη πχ Ισραήλ και ΗΒ.) Αυτό βέβαια      δεν  θα αποτρέψει εμβολιασμένα άτομα από άλλες χώρες να επισκεφτούν τη Κύπρο. Στην απουσία τέτοιας βεβαίωσης να απαιτείται προσκόμιση αρνητικού PCR test (που έγινε μέσα στις τελευταίες 72 ώρες).

Δρ. Σπύρος Πίπης | Αρεταίειο Νοσοκομείο

M.B.Ch.B. (Hons), D.M. (Manchester)

D.C.H. (London), M.R.C.P. (UK), F.R.C.P.C.H. (UK), CCST (UK)

Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος

Αν. Καθηγητής Παιδιατρικής

St. George’s University of London

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Λευκωσίας

T +357 22 200 407 | F +357 22 521 379

Dr Charis Neocleous MD,MSc,PhD

Pediatrician

MSc in Pediatric Infectious Diseases

PhD in Infectious Diseases

Neocleous Medical Pediatrics

0035799425477

Διαχείρηση της Πανδημίας και καλύτεροι τρόποι μείωσης του φόρτου στις εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω Covid-19 – Δρ. Σπύρος Πίπης

Θα ήθελα να μοιραστώ τις απόψεις μου σχετικά με την διαχείριση της πανδημίας και τους καλύτερους τρόπους μείωσης του φόρτου στις εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω Covid-19 που ενδεχομένως να αυξηθεί με την σταδιακή χαλάρωση των μέτρων.

Πιστεύω ότι επί του παρόντος έχουμε τις ακόλουθες επιλογές (οι οποίες δεν αλληλοαποκλείονται).

1. Αύξηση του ρυθμού εμβολιασμού. Κατά την άποψή μου αυτό είναι και το πιο κρίσιμο σημείο. Χρήση των 3 εμβολίων τα οποία έχουν μέχρι στιγμής εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) : Pfizer, Moderna, AstraZeneca . Κάποιες αρχές εισηγούνται τη χρήση του εμβολίου της AstraZeneca (Οξφόρδης) στους νεότερους μόνο (η δοκιμή φάσης 3 διενεργήθηκε κυρίως στην ομάδα των 18-55 ετών. Μόνο 12% των συμμετεχόντων στη δοκιμή ήταν άνω των 55).  Το ερώτημα είναι το εξής: στην απουσία διαθέσιμων εμβολίων mRNA (Pfizer/Moderna) και λαμβάνοντας υπόψη την αποτελεσματικότητα του εμβολίου AstraZeneca κατά της σοβαρής νόσου και του θανάτου και στην απουσία ανεπιθύμητων ενεργειών, μπορούμε να έχουμε την πολυτέλεια να ΜΗΝ προσφέρουμε αυτό το εμβόλιο σε άτομα άνω των 65;  Σε ένα ιδανικό σενάριο θα μπορούσαμε να ιεραρχούσαμε τη χορήγηση των εμβολίων mRNA στους ηλικιωμένους όπου τα δεδομένα αποτελεσματικότητας είναι παρόμοια όπως στην νεότερη ηλικιακή ομάδα.  Προσωπικά πιστεύω ότι το σημαντικότερο είναι να εμβολιάσουμε τις ευπαθείς ομάδες με ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ διαθέσιμο αδειοδοτημένο εμβόλιο, μειώνοντας τον αριθμό θανάτων από Covid-19 που θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί αυτό εξάλλου είναι που προτείνουν ο ΠΟΥ και MHRA στο Ηνωμένο Βασίλειο.  Μια πρόσφατη μελέτη (μη-δημοσιευμένη από το The Lancet) εντοπίζει υψηλότερη αποτελεσματικότητα του εμβολίου AstraZeneca (82,4%) μετά τη δεύτερη δόση μετά από διάστημα 12 εβδομάδων.   Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό The Lancet (1) καταδεικνύεται ότι το εμβόλιο Sputnik V κατά του Covid-19 είναι εξίσου ασφαλές και αποτελεσματικό με τα άλλα 3 εμβόλια. Αυτό δεν έχει ακόμη εγκριθεί από τον ΕΜΑ. Ωστόσο, τουλάχιστον μια χώρα της ΕΕ (Ουγγαρία) έχει αρχίσει να κάνει χρήση αυτού του εμβολίου. Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να είμαστε έτοιμοι να διερευνήσουμε και αυτή την πιθανότητα. Δύο ακόμη εμβόλια τα οποία ελπίζεται ότι θα λάβουν σύντομα την έγκριση του EMA είναι το Novavax και το Johnson&Johnson με εξαιρετική αποτελεσματικότητα και σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία φαίνεται να υπόσχονται προστασία κατά των νέων μεταλλάξεων συμπεριλαμβανομένης και εκείνης της Νοτίου Αφρικής.   Το σημαντικό είναι να εμβολιαστούν και να προστατευτούν ΑΜΕΣΑ αρχικά οι ευπαθείς ομάδες και στη συνέχεια ποσοστό μέχρι 70% του πληθυσμού για να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης (εάν οι νέες μεταλλάξεις του ιού καταστούν κυρίαρχες αυτό το ποσοστό ίσως να πρέπει να ανέλθει στο 80-85% του πληθυσμού).

2. Θωράκιση και προστασία των ευπαθών ομάδων, π.χ. άτομα άνω των 70 και άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με σοβαρές υποκείμενες ιατρικές παθήσεις. Στην πράξη αυτό μπορεί να σημαίνει να ενθαρρύνονται ίσως και με δική τους θέληση να περιορίζουν την έκθεσή τους σε πολυσύχναστα μέρη στο μέτρο του δυνατού (μια μορφή οικειοθελούς ‘lockdown’).  Περίπου 10 μέρες μετά τον εμβολιασμό τους μπορούν να βγουν από τη «θωράκιση». Για τον υπόλοιπο πληθυσμό μπορεί να εφαρμοστεί σταδιακή χαλάρωση όπως προβλέπεται αλλά με συνέχιση των αναγκαίων μέτρων (μάσκα, κοινωνική αποστασιοποίηση, τακτική απολύμανση χεριών κλπ.). 

3. Χρήση φαρμακευτικής αγωγής ΣΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΤΑΔΙΑ της πορείας της ασθένειας προκειμένου να μειωθεί η εξέλιξή της σε σοβαρή νόσο του Covid-19 δηλαδή, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα εισαγωγής στις μονάδες εντατικής θεραπείας και ενδεχομένως τον θάνατο. Στο παρόν στάδιο υπάρχουν αρκετές δυνατότητες εκτός από τις υφιστάμενες θεραπείες (Remdesivir, Δεξαμεθαζόνη, αντιβιοτικά κλπ.):

α. Κολχικίνη (ένα μακρόχρονα εδραιωμένο φάρμακο κατά της ουρικής αρθρίτιδας με αντιφλεγμονώδη δράση). Δεν έχουν δημοσιευτεί μελέτες σε αναγνωρισμένα επιστημονικά περιοδικά. Σε ένα δελτίο τύπου του Καρδιολογικού Ινστιτούτου του Μοντρεάλ (2) αναφέρονται σημαντικές επιδράσεις. Αυτό το φάρμακο έχει πρόσφατα εγκριθεί από τον ΕΟΦ αλλά επί του παρόντος και στην απουσία οποιωνδήποτε δημοσιευμένων μελετών πιστεύω ότι θα πρέπει να περιμένουμε και να αναθεωρήσουμε τη θέση μας μετά τη δημοσίευση μελετών.

β. Ιβερμεκτίνη (ένα φάρμακο γνωστό για την αντι-παρασιτική του δράση). Δεν υπάρχουν διαθέσιμες διπλά τυφλές μελέτες ελέγχου.  Δεν έχουν δημοσιευτεί μελέτες σε αναγνωρισμένα επιστημονικά περιοδικά.  Έχει χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες και έχουν αναφερθεί καλά αποτελέσματα. Και στην περίπτωση αυτή, δεν συνιστάται λόγω της απουσίας οριστικών αποδεικτικών στοιχείων για την δραστικότητά του. (3)

γ. Μονοκλωνικά αντισώματα (κατά της πρωτεΐνης ακίδας – spike protein). Υπάρχουν δημοσιευμένα άρθρα με ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα.(4,5) Πιστεύω ότι αυτή μπορεί δυνητικά να αποτελέσει μια σημαντική θεραπεία. Εάν χορηγηθούν ΝΩΡΙΣ στη συγκεκριμένη ομάδα ασθενών υψηλού κινδύνου με νόσο Covid-19, μπορούν να ελαχιστοποιήσουν την πιθανότητα εξέλιξης σε σοβαρή λοίμωξη (κεντρικό άρθρο στο NEJM της περασμένης εβδομάδας,6). Αυτή η θεραπεία έχει την έγκριση του FDA για κατεπείγουσα χρήση. Ίσως να υπάρχει πρόβλημα στο να τα εξασφαλίσουμε καθότι δεν έχουν εξασφαλίσει ακόμη την έγκριση του ΕΜΑ. Ορισμένες Ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει να τα χρησιμοποιούν (π.χ. Γερμανία).  Υπάρχουν ωστόσο κάποιες πρόσφατες ανησυχίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα κατά των νέων μεταλλάξεων.

δ.  Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή (βουδεσονίδη).  Μια πολύ πρόσφατη μελέτη (STOIC) (7) που δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί είναι εξαιρετικά υποσχόμενη και εν δυνάμει πολύ ενδιαφέρουσα.  Αυτή η μελέτη έχει καταδείξει ότι η εισπνεόμενη βουδεσονίδη χορηγούμενη στα ΠΡΩΙΜΑ ΣΤΑΔΙΑ της νόσου του Covid-19 στους ενήλικες (άνω των 18) οδηγεί σε σχετική μείωση 90% της κλινικής επιδείνωσης σε σοβαρή νόσο.  Πρόκειται για μια απλή, ασφαλή, εμπεριστατωμένη, ευρείας χρήσης, μη-δαπανηρή και εύκολα διαθέσιμη θεραπευτική αγωγή που μπορεί να χρησιμοποιείται ειδικά σε ασθενείς υψηλού κινδύνου μέχρι να επιτευχθεί η εμβολιαστική κάλυψη.  Εάν αυτό το εύρημα επιβεβαιωθεί και δημοσιευτεί θα αποτελέσει μια πολύ σημαντική προσθήκη στη φαρέτρα των θεραπειών μας.

Εν όψει των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία μας με τις κλίνες στις ΜΕΘ και το διαθέσιμο εξειδικευμένο προσωπικό για τις ΜΕΘ, οι πιο πάνω επιλογές μπορούν να συμβάλουν στη διαχείριση της κατάστασης χωρίς να απαιτηθεί ένα τρίτο lockdown (σε περίπτωση τρίτου κύματος το οποίο ενδεχομένως να επέλθει καθώς αίρονται οι περιορισμοί). Ένα τρίτο lockdown μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες σε πολλούς τομείς – στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχική υγεία κλπ.

References:

  1. Sputnik V COVID-19 vaccine candidate appears safe and effective. Published online February 2 ,2021 www.thelancet.com
  2. Colchicine reduces the risk of COVID-19-related complications COLCORONA. Press release January 22, 2021. Montreal Heart Institute
  3. The effect of early treatment with ivermectin on viral load, symptoms and humoral response in patients with non-severe COVID-19.  C.Chacour et al. EClinicalMedicine(2021)
  4. REGN-COV2, a neutralizing antibody cocktail, in outpatients with Covid-19,N Engl J Med 2021;384:238-51.Weinreich DM et al
  5. SARS-CoV-2 neutralizing antibody LY-CoV555 in outpatients with Covid-19, N Engl J Med 2021;384:229-37 Chen P et al
  6. Monoclonal Antibodies to Disrupt Progression of early Covid-19 infection. Editorial N.Engl J Med 2021; 384:289 January 21, 2021. M.S.Cohen
  7. Inhaled budesonide in the treatment of early COVID-19 Illness: a randomized controlled trial. medRvix February 2021. Ramakrisham S et al

Παγκόσμια μέρα κατά της παχυσαρκίας από Δρ. Μάριο Παιδονόμου

Η 4η Μαρτίου 2021 ορίστηκε ως η παγκόσμια ημέρα κατά της παχυσαρκίας για το 2021 με την προοπτική να υπενθυμίσει στον κόσμο τη μεγαλύτερη επιδημία της εποχής μας. Χωρίς καμία διάθεση υποτίμησης της πανδημίας από τον κορωνοϊό, η 4η Μαρτίου είναι μία ημέρα προβληματισμού και υπενθύμισης του τεράστιου αυτού προβλήματος, διότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε μια υγιέστερη και πιο ευτυχισμένη ζωή.

Από το 1975 μέχρι σήμερα, τα στατιστικά της παχυσαρκίας έχουν τριπλασιαστεί, ενώ για τα παιδιά και τους έφηβους έχουν πενταπλασιαστεί. Η επιδημία της παχυσαρκίας μας αφορά όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, κοινωνικής ομάδας, κουλτούρας ή χώρας προέλευσης. Και είναι τόσο σημαντική διότι μπορεί να γίνει η αφορμή για την εκδήλωση δεκάδων άλλων νόσων όπως το σάκχαρο, η πίεση, τα καρδιο-αγγειακά νοσήματα, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ακόμη και κάποιες μορφές καρκίνου.

Για να γίνει λίγο πιο κατανοητή η διάσταση του προβλήματος, αναφέρεται ενδεικτικά ότι:

  • 800 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως είναι αυτή τη στιγμή παχύσαρκοι
  • Από αυτούς που έχουν νοσήσει από τον κορωνοϊό, οι παχύσαρκοι ασθενείς έχουν διπλάσια πιθανότητα να χρειαστούν ενδονοσοκομειακή νοσηλεία
  • Η παιδική παχυσαρκία αναμένεται την επόμενη 10ετία να αυξηθεί κατά 60%,  επηρεάζοντας περισσότερα από 250 εκατομμύρια άτομα μέχρι το 2030
  • Οι ιατρικές επιπλοκές από την παχυσαρκία θα ξεπεράσουν σε κόστος θεραπείας το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια το 2025.

Υπάρχει γενικότερα μία παρερμηνεία του όλου προβλήματος και δυστυχώς τα παχύσαρκα άτομα στιγματίζονται, στοχοποιούνται, και κατηγορούνται για την πάθηση τους. Και αυτό από έλλειψη κατανόησης, αλλά και γνώσης για το τι συμβαίνει. Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στην αλληλεπίδραση διαφόρων παραγόντων, ανεξάρτητων μεταξύ τους, που οδηγούν στην εκδήλωση της νόσου:  διατροφικών, σύγχρονου τρόπου ζωής, γενετικών, ψυχολογικών, κοινωνικο-πολιτιστικών, οικονομικών, ακόμη και περιβαλλοντικών.

Πιστεύουμε ότι έφτασε ο καιρός να σπάσουμε αυτή την αλυσίδα της προκατάληψης και της κατηγορίας και να επαναξιολογήσουμε τον τρόπο προσέγγισης μας στο θέμα αυτό, τόσο ως άτομα, όσο και ως κοινωνία. Σε θεσμικό επίπεδο μπορεί να γίνουν πολλά. Αλλά και σε ατομικό επίσης. Μπορούμε να αποφεύγουμε να παίρνουμε και να δίνουμε στα παιδιά μας φαγητά και ποτά πλούσια σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι και να τα ενθαρρύνουμε σε μια πιο υγιεινή διατροφή. Να ενθαρρύνουμε τη φυσική δραστηριότητα, όπως περπάτημα, ποδήλατο κ.λ.π., και να απαιτήσουμε από την πολιτεία και τους δήμους μας τις κατάλληλες και ασφαλείς υποδομές για αυτά.

Μάριος Παιδονόμου MD, MSc, PhD, FASMBS

Χειρουργός

Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής

Αρεταίειο Νοσοκομείο

T +357 22 200 386 | F +357 22 512 372

Αρεταίειο Ιατρικό Κέντρο ΛΤΔ, Ανδρέα Αβρααμίδη 55-57, 2024 Στρόβολος – Λευκωσία, Κύπρος

www.drpedonomou.com

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ 2020

Μήνυμα του Δρ. Μάριου Παιδονόμου

Παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα με τον κορονοϊό μονοπωλεί τις τελευταίες εβδομάδες το ενδιαφέρον και την προσοχή του κόσμου, θεωρούμε καθήκον μας να κάνουμε και πάλι μία αναφορά σε ένα άλλο, επίσης τεράστιο ιατρικό πρόβλημα της εποχής μας, αυτό της παχυσαρκίας. Ο λόγος δεν είναι άλλος από την υπενθύμιση του προβλήματος αυτού από τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία που όρισε την 4η Μαρτίου ως την Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας για το 2020.

Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας κρούει και πάλι τον κώδωνα του κινδύνου σε σχέση με την παχυσαρκία και τα προβλήματα που απορρέουν από αυτή. Οι προοπτικές είναι δυσοίωνες. Προβλέπεται ότι μέχρι το 2025 πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι και πάνω από 170 εκατομμύρια θα νοσήσουν σοβαρά.

Παρόλη την πρόοδο που έχει γίνει, η συγκεκριμένη ασθένεια εξακολουθεί να τυγχάνει ουσιαστικής παρερμηνείας και οι ασθενείς εξακολουθούν να είναι στιγματισμένοι από την κοινωνία και το περιβάλλον. H προκατάληψη, με ότι αυτό συνεπάγεται, αποτελεί το σημαντικότερο εμπόδιο στην πρόληψη και τη θεραπεία της νόσου. Πολλοί θεωρούν την παχυσαρκία ως συνειδητή επιλογή τρόπου ζωής, κατηγορώντας τα επηρεαζόμενα άτομα για έλλειψη βούλησης ή και αδυναμία ή αδράνεια να την αντιμετωπίσουν με σωστή διατροφή και άσκηση. Οι κατηγορίες αυτές δεν προέρχονται μόνο από τον κόσμο, που ίσως έχει ελλιπή ιατρική γνώση, αλλά ακόμη και από επαγγελματίες υγείας που βλέπουν και αντιμετωπίζουν το τεράστιο αυτό πρόβλημα εντελώς επιφανειακά.

Παρόλα αυτά, η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον από την πλειοψηφία του ιατρικού κόσμου ως μία πολύπλοκη χρόνια ασθένεια που προκαλείται από αλληλεπιδράσεις μεταξύ γενετικών, συμπεριφορικών, κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Οι επιδημικές διαστάσεις που έχει πάρει η νόσος  απαιτούν μια δυναμική, παγκόσμια αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού που θα καταρρίψει τα όποια εμπόδια υπάρχουν στην αποτελεσματική πρόληψη και θεραπεία του.

Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας είναι “οι ρίζες της παχυσαρκίας”, με επίκεντρο την εξάλειψη του στιγματισμού και τη βελτίωση της κατανόησης για το θέμα της παχυσαρκίας, έτσι ώστε περισσότεροι ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες.

Οι ασθενείς με παχυσαρκία αξίζουν να αισθάνονται ότι υποστηρίζονται από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης. Αξίζουν να αισθάνονται ότι τυγχάνουν κατανόησης και έχουν κάθε δικαίωμα σε θεραπείες που θα τους δίνουν καλύτερες και περισσότερες ευκαιρίες για βελτίωση της υγείας τους και της ποιότητας ζωής τους.

Πολλοί πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης τονίζουν περισσότερο τους κινδύνους ή τις συνέπειες της παχυσαρκίας, παραλείποντας ή αγνοώντας  την ίδια την ασθένεια.  Πολλές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν τη συμμετοχή ομάδας ειδικών στην αντιμετώπιση της νόσου και συνηγορούν υπέρ μιας θεραπείας  που υπερβαίνει τη δίαιτα και την άσκηση μόνη της. Για την παχυσαρκία και ιδιαίτερα για τη νοσογόνο ή σοβαρή παχυσαρκία τονίζεται ότι η χειρουργική επέμβαση είναι αποδεδειγμένα η πιο αποτελεσματική διαθέσιμη θεραπεία, αλλά δυστυχώς σπάνια χρησιμοποιείται.  Η έρευνα δείχνει ότι 80-90% των ανθρώπων με παχυσαρκία που χάνουν βάρος με τη διατροφή και την άσκηση,  επανακτούν σύντομα τα περιττά κιλά τους. Για τη νοσογόνο παχυσαρκία, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Οι άνδρες ασθενείς έχουν μόνο 1 στις 1,290 πιθανότητα να φθάσουν σε ένα υγιές σωματικό βάρος χωρίς βαριατρική χειρουργική, ενώ για τις γυναίκες η πιθανότητα είναι 1 στις 677.

Αυτές περίπου είναι οι διαστάσεις του τεράστιου αυτού προβλήματος. Δραττόμενοι λοιπόν της ευκαιρίας της Παγκόσμιας Ημέρας για την Παχυσαρκία θεωρούμε ως καθήκον και υποχρέωση μας, να πολεμήσουμε το στίγμα και την προκατάληψη. Και να επανατονίσουμε τη θέληση μας, μέσα από την εξειδίκευση, και την εμπειρία να προσφέρουμε μια πολυπαραγοντική, αποτελεσματική μακροχρόνα θεραπεία σε όποιο συνάνθρωπο μας το ζητήσει.  

Μάριος Παιδονόμου MD, MSc, PhD, FASMBS
Χειρουργός
Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής

www.drpedonomou.com

Ακράτεια ούρων στις γυναίκες – Ελάχιστη επεμβατική μέθοδος τοποθέτησης ταινίας ελεύθερης τάσης ΤΟΤ:

Δρ. Κώστας Φιλίππου Ουρολόγος – Ανδρολόγος

Μορφές ακράτειας ούρων που συνήθως παρουσιάζονται στις γυναίκες:


1. Ακράτεια ούρων από προσπάθεια που εμφανίζεται όταν αυξάνεται η πίεση στην κοιλιά, όπως με τον βήχα, το γέλιο, το φτέρνισμα, το σήκωμα βάρους, τη σωματική άσκηση.
2. Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου, που είναι η αιφνίδια και έντονη ανάγκη για ούρηση η οποία ακολουθείται από απώλεια ούρων.
3. Μικτού τύπου, όπου συνυπάρχουν και οι δύο προηγούμενες μορφές ακράτειας.
4. Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση.
Τα αίτια της ακράτειας :
Ηλικία, παχυσαρκία, πολυτοκία, εμμηνόπαυση (έλλειψη οιστρογόνων), χειρουργικές επεμβάσεις στην ελάσσονα πύελο, πρόπτωση των οργάνων της πυέλου (κυστεοκήλη, ορθοκήλη), ακτινοθεραπεία, νευρολογικές παθήσεις (σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσος του Πάρκινσον), κάπνισμα, δυσκοιλιότητα, φάρμακα (ηρεμιστικά, υπνωτικά, νευρολογικά, αντιυπερτασικά).
Η διάγνωση του προβλήματος θα ξεκινήσει από τη λήψη ενός πλήρους ιστορικού και μιας σωστής κλινικής εξέτασης. Στη συνέχεια θα χρειαστεί να γίνουν κάποιες εργαστηριακές εξετάσεις και ένας ουροδυναμικός έλεγχος (μέτρηση δραστηριότητας της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας). Τέλος η συμπλήρωση ενός ημερολογίου ούρησης από την ασθενή, συχνά προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες που βοηθούν στη διαγνωστική προσέγγιση του προβλήματος.
Ανάλογα με το είδος της ακράτειας επιλέγεται και η κατάλληλη θεραπεία που μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική (γυμναστική των μυών του πυελικού εδάφους, ασκήσεις Kegel, επανεκπαίδευση της κύστης, φαρμακευτική θεραπεία, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος τοποθέτησης κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης).

Ελάχιστη επεμβατική μέθοδος τοποθέτησης ταινίας ελεύθερης τάσης ΤΟΤ:

Η ταινία είναι φτιαγμένη από υλικό αντίστοιχο των πλεγμάτων που χρησιμοποιούνται στις κήλες, και στηρίζει την ουρήθρα χωρίς τάση, αποκαθιστώντας με αυτόν τον τρόπο τη λειτουργικότητά της. Τοποθετείται, με περιοχική αναισθησία, στη βάση της ουρήθρας μέσω μικρής τομής στον κόλπο. Η επέμβαση διαρκεί 10-15λεπτά και είναι αναίμακτη και ανώδυνη. Η ασθενής την ίδια ή την επόμενη μέρα του χειρουργείου παίρνει εξιτήριο, και μπορεί να επιστρέψει κανονικά στις καθημερινές της δραστηριότητες.
Η διαθυροειδική ανάρτηση- TOT, δημιουργεί μια αιώρα που υποστηρίζει το κάτω τμήμα της ουρήθρας όπως ακριβώς ο ηβοουρηθρικός σύνδεσμος και επιτυγχάνει τον έλεγχο της ούρησης. Δημιουργείται μικρότερη γωνίωση από ότι με τη μέθοδο TVT (οπισθοηβική) με αποτέλεσμα μικρότερη συχνότητα μετεγχειριτικής επίσχεσης ούρων.
Το θυροειδές κανάλι (αγγεία και νεύρα) βρίσκεται πλάγια και άνω, μακριά από τη θέση που τοποθετείται η ταινία, με αποτέλεσμα η μέθοδος αυτή να είναι ασφαλής (δεν κινδυνεύουν αγγεία, νεύρα, έντερο, κύστη).
Τα αποτελέσματα της μεθόδου που έχουν δημοσιευτεί δείχνουν 92% θεραπεία, 8% βελτίωση, καμία αποτυχία.



ΑΧΑΛΑΣΙΑ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ – ΔΡ. ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΙΔΟΝΟΜΟΥ


Με απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Αρεταίειο Νοσοκομείο, μία ασυνήθιστη χειρουργική επέμβαση, η λαπαροσκοπική μυοτομή κατά Heller σε γυναίκα ασθενή, 65 χρόνων για την αντιμετώπιση της αχαλασίας οισοφάγου, μιας σπάνιας και αγνώστου αιτιολογίας πρωτοπαθούς κινητικής διαταραχής του οισοφάγου.

Η ασθενής παρουσίασε από αρκετό καιρό σταδιακή δυσκολία στην κατάποση, η οποία προοδευτικά επιδεινώθηκε, αλλά και καύσος πίσω από το στέρνο και περιστασιακό πόνο. Τα συμπτώματα άρχισαν από 3ετίας, τους τελευταίους όμως μήνες παρουσίασε και σημαντική μείωση στο σωματικό της βάρος που πλησίασε τα -15 kg. Αυτές οι ενοχλήσεις την υποχρέωσαν να απευθυνθεί σε γαστρεντερολόγο και να υποβληθεί στο σχετικό έλεγχο (γαστροσκόπηση με βιοψία, μανομετρία κλπ). Κατ’ αυτό τον τρόπο τέθηκε η διάγνωση.  

Την επέμβαση, πραγματοποίησε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής του Νοσοκομείου μας, Δρ. Μάριος Παιδονόμου, με την ιατρική του ομάδα.

Η επέμβαση της μυοτομής έγινε λαπαροσκοπικά, αναίμακτα και ανώδυνα, και συμπληρώθηκε με ειδική αντιπαλινδρομική επέμβαση πρόσθιας θολοπλαστικής κατά Dor.

Η ασθενής κινητοποιήθηκε την ίδια ημέρα της επέμβασης, σιτίστηκε με υγρή τροφή και την επόμενη ημέρα πήρε εξιτήριο, σε πολύ καλή γενική κατάσταση, αφού η επιτυχία της επέμβασης ελέγχθηκε εκ νέου με ακτινολογική απεικόνιση. Σε συνεργασία με διατροφολόγο δόθηκαν οδηγίες όσον αφορούσε στη δίαιτα των επομένων ημερών. Στις επόμενες επισκέψεις της ασθενούς στο θεράποντα ιατρό της, διαπιστώθηκε η σημαντική της βελτίωση και η πλήρης απαλλαγή από τα ιδιαίτερα ενοχλητικά συμπτώματα της ασθένειάς της. 

Με αφορμή τη συγκεκριμένη επέμβαση,  κρίνουμε σκόπιμο να ενημερώσουμε το αναγνωστικό κοινό για αυτή την άγνωστης αιτιολογίας πρωτοπαθή κινητική διαταραχή του οισοφάγου, που χαρακτηρίζεται από μεγάλη σπανιότητα. Χαρακτηριστικά,υπολογίζεται ότι επηρεάζει ένα περίπου άτομο (1) ανά  100.000 κατοίκους  στις χώρες του δυτικού κόσμου. Η νόσος μεταξύ άλλων προκαλεί δυσφαγία σε στερεές και υγρές τροφές, με επακόλουθο τη μεγάλη απώλεια βάρους, γεγονός που στη συγκεκριμένη ασθενή μεταφράστηκε σε απώλεια περισσότερων από 15 κιλά.
Χαρακτηρίζεται από απουσία περισταλτικών κινήσεων στο τμήμα του οισοφάγου, που αποτελείται από λείες μυϊκές ίνες (τα κατώτερα 2/3 του σώματος) και από ατελή χάλαση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, μετά από κατάποση. Συναντάται εξίσου στα δύο φύλα και συχνότερα στους ενήλικες. Η αχαλασία οισοφάγου είναι αποτέλεσμα τόσο της απώλειας των γαγγλιονικώνκυττάρων του μυεντερικού πλέγματος, όσο και της βλάβης των μεταγαγγλιονικών νευρώνων που διευκολύνουν τη χάλαση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα.

Η αιτιολογία παραμένει άγνωστη. Έχουν ενοχοποιηθεί γενετικοί και ανοσολογικοί παράγοντες.

Εικ.1: Αχαλασία οισοφάγου. Αδυναμία χαλάρωσης κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα και προστενωτική διάταση οισιφάγου

Συμπτώματα της αχαλασίας οισοφάγου:

Τα κύρια συμπτώματα της νόσου είναι:

–   η δυσφαγία (82-100%),

–   η παλινδρόμηση (56-97%),

–   η απώλεια βάρους (30-91%),

–   το θωρακικό άλγος (17-95%) και

–   ο οπισθοστερνικός καύσος (27-42%).

Διάγνωση της αχαλασίας οισοφάγου:

Η κλινική εικόνα θέτει την υπόνοια της νόσου. Με την ενδοσκόπηση και τον ακτινολογικό έλεγχο (οισοφαγογραφία, βιντεοακτινοσκόπηση με κατάποση) θα αποδειχθεί η πάθηση και θα οριστικοποιηθεί με τη μανομετρία (μέτρηση της πίεσης εντός του οισοφάγου).

Εικ. 2: Ακτινολογική απεικόνιση με σκιαφραφικό. «Μεγαοισοφάγος» και εικόνα «ράμφους πουλιού»

Αντιμετώπιση – Θεραπεία της αχαλασίας οισοφάγου

Η αχαλασία του οισοφάγου μπορεί να αντιμετωπιστεί με τους πιο κάτω τρόπους:

  • Φαρμακευτική θεραπεία. Με ειδική φαρμακευτική αγωγή, που δυστυχώς συνοδεύεται με πτωχό αποτέλεσμα.
  • Ενδοσκοπική παρέμβαση. Μπορεί να γίνουν ενδοσκοπικά διαστολές του Κατώτερου Οισοφαγικού Σφιγκτήρα, με σκοπό να διευρύνουν τη διάμετρο του. Η διάρκεια ανακούφισης των συμπτωμάτων συνήθως είναι βραχεία. Τελευταία, χρησιμοποιείται η έγχυση βουτυνιλικής τοξίνης (Botox) με αποτέλεσμα την παράλυση του σφιγκτήρα και τη βελτίωση της κατάποσης. Και εδώ όμως η ανακούφιση είναι προσωρινή.
  • Χειρουργική επέμβαση. Αποτελεί την οριστική αντιμετώπιση της νόσου. Η επέμβαση ονομάζεται λαπαροσκοπική μυοτομή κατά Heller και σε κάποιες περιπτώσεις συνοδεύεται από λαπαροσκοπική θολοπλαστική κατά Dor ή Toupet. Θεωρείται η επέμβαση εκλογής για τη νόσο. Με ελάχιστες σε μέγεθος τομές των 5 ή 10 χιλιοστών, εισέρχονται στην κοιλιά το λαπαροσκόπιο και τα ειδικά λαπαροσκοπικά εργαλεία. Στη συνέχεια γίνεται μια τομή μερικών εκατοστών στον μυϊκό χιτώνα του οισοφάγου. Γίνεται δηλαδή διάσπαση του, ώστε να χαλαρώσει. Συνήθως η επέμβαση συνοδεύεται από μια πλαστική του θόλου του στομάχου γύρω από τον κατώτερο οισοφάγο, έτσι που να αποφευχθεί η πιθανότητα παλινδρόμησης που ενδεχομένως να δημιουργηθεί μετεγχειρητικά.
Εικ. 3: Μυοτομή κατά Heller και πρόσθια υολοπλαστική κατά Dor

Η επέμβαση διαρκεί 1,0 – 1,5 ώρες. Την επόμενη ημέρα ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο και επανέρχεται συντομότατα στις καθημερινές του συνήθειες απαλλαγμένος από τα βασανιστικά συμπτώματα της νόσου του.

Μάριος Παιδονόμου MD, MSc, PhD, FASMBS

Χειρουργός

Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής

Αρεταίειο Νοσοκομείο

T +357 22 200 386 | F +357 22 512 372 |E-mail [email protected]

Αρεταίειο Ιατρικό Κέντρο ΛΤΔ, Ανδρέα Αβρααμίδη 55-57, 2024 Στρόβολος – Λευκωσία, Κύπρος

www.drpedonomou.com

Νόσος του Πάρκινσον

Ο Δρ. Άγγελος Γρηγορίου φιλοξενήθηκε από την εκπομπή ‘Ευ Ζην’ στο Ρικ1 στις 26/2/19 και μίλησε για τους παράγοντες κινδύνου, τη θεραπεία και νέα δεδομένα στη διαχείρηση της νόσου του Πάρκινσον.

Λαπαροσκοπική χειρουργική & Καρκίνος του παχέος εντέρου και ορθού – Δρ. Γεώργιος Μαρκίδης

Λαπαροσκοπική χειρουργική και Kαρκίνος του παχέος εντέρου